Phải coi đào tạo nghề là một trong những khâu đột phá trong xây dựng cơ cấu nông thôn

Sáng 29/5, tại TP. Sơn La, diễn ra Hội nghị Thủ tướng Chính phủ đối thoại trực tiếp với nông dân Việt Nam, với chủ đề “Tiếp sức, hỗ trợ nông dân phục hồi, phát triển nông nghiệp, nông thôn bền vững”. Hội nghị có sự tham dự và chủ trì của đồng chí Phạm Minh Chính – Ủy viên Bộ Chính trị, Thủ tướng Chính phủ; lãnh đạo các ban Đảng, các Ủy ban của Quốc hội; Hội đồng dân tộc của Quốc hội; lãnh đạo các bộ, ngành, đoàn thể Trung ương; lãnh đạo Tỉnh ủy, UBND tỉnh Sơn La và các tỉnh, thành phố tại 62 điểm cầu trên cả nước; lãnh đạo Ban Chấp hành Trung ương Hội Nông dân Việt Nam và lãnh đạo Hội Nông dân 63 tỉnh, thành phố của cả nước. 

Thủ tướng Phạm Minh Chính cùng lãnh đạo các bộ, ngành điều hành Hội nghị đối thoại – Ảnh: VGP/Nhật Bắc

Các câu hỏi, đề xuất, kiến nghị của nông dân với Thủ tướng Chính phủ tập trung vào 8 nhóm vấn đề: 

1. Nhóm giải pháp nhằm khôi phục sản xuất nông nghiệp sau dịch COVID-19, nhất là tình hình giá cả vật tư nông nghiệp đầu vào tăng cao (phân bón, thuốc BVTV, thức ăn chăn nuôi, thuốc thú y…), ảnh hưởng đến sản xuất của người dân. Nông dân mong muốn Thủ tướng Chính phủ có các giải pháp chỉ đạo nhằm bình ổn giá cả vật tư nông nghiệp, giúp nông dân yên tâm sản xuất. 
2. Về vấn đề đất đai và cơ chế để những người nông dân, hợp tác xã được giao đất lâu dài, ổn định sản xuất. Bên cạnh đó, là tình trạng sốt đất, trong đó có sốt đất nông nghiệp ở các địa phương. 
3. Nhóm câu hỏi về thúc đẩy chuỗi liên kết giữa nhà nông – doanh nghiệp, đặc biệt phát huy vai trò của hợp tác xã nông nghiệp. 
4. Nhóm câu hỏi về vốn, tín dụng: Trong thời gian qua các ngân hàng thương mại đã tích cực giải ngân, bố trí nguồn vốn cho tam nông. Song theo phản ánh của nhiều nông dân, việc tiếp cận nguồn vốn còn nhiều khó khăn. 
5. Nhóm câu hỏi về môi trường ở nông thôn: Nông dân phản ánh, hiện tình trạng ô nhiễm môi trường ở nông thôn ngày càng nhức nhối, mong muốn Thủ tướng có giải pháp chỉ đạo để đảm bảo môi trường nông thôn được xanh, sạch. 
6. Nhóm câu hỏi về đào tạo nghề cho lao động nông thôn, xây dựng hình ảnh người nông dân văn minh; thúc đẩy du lịch nông thôn, đảm bảo giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc. 
7. Nhóm câu hỏi về vấn đề di cư lao động từ nông thôn lên thành phố thành công nhân và giải pháp để ly nông nhưng không ly hương. 
8. Các vấn đề, kiến nghị, đề xuất khác như: Tình trạng biến đổi khí hậu ở ĐBSCL, nâng cấp và xây mới cơ sở hạ tầng vùng Tây Bắc, phát triển và giữ rừng, công tác KHCN với nghiên cứu giống; khuyến khích DN đầu tư vào nông nghiệp, nông thôn…
Thủ tướng trả lời câu hỏi được các đại biểu nông dân nêu ra – Ảnh: VGP/Nhật Bắc
Trả lời câu hỏi theo ủy quyền của Thủ tướng về đào tạo nghề cho lao động nông thôn, Bộ trưởng Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội Đào Ngọc Dung cho biết, hiện nay, Chương trình xây dựng nông thôn mới rất thành công. 
“Chúng ta xác định, nông dân vừa là chủ thể, vừa là trung tâm của quá trình phát triển nông nghiệp nên phải chú trọng nâng cao trình độ, năng lực và khả năng làm chủ cho nông dân theo tinh thần mà Hội nghị Trung ương 5 vừa nêu ra là toàn diện và văn minh”, Bộ trưởng Đào Ngọc Dung nói.
Về vấn đề đổi mới trong đào tạo nghề, Bộ trưởng Đào Ngọc Dung tán thành quan điểm phải chú trọng công tác tuyên truyền. Bộ trưởng Đào Ngọc Dung bày tỏ nuối tiếc khi trước đây, vào mỗi buổi sáng, trên truyền hình, sau thời sự là đến chương trình bàn kinh nghiệm làm giàu nêu những vấn đề rất hay, thiết thực, nhưng nay không còn.
Thời gian tới, Bộ trưởng Đào Ngọc Dung lưu ý một số vấn đề cần quan tâm liên quan đến đào tạo nghề.
Trước hết, người lao động cần hình thành thói quen tự đào tạo, tự nâng cao kiến thức cho mình. Bộ trưởng mong Hội Nông dân Việt Nam phối hợp với Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội, Bộ Nông Nghiệp và Phát triển nông thôn, cùng thực hiện việc này.
Theo người đứng đầu ngành lao động, đổi mới đào tạo nghề, trong đó cần đổi mới công tác tuyên truyền như tư vấn hướng nghiệp, định hướng cho nông nghiệp, cho nông dân. Về vấn đề này, với mỗi vùng cần cách thức đổi mới tuyên truyền khác nhau.
“Tôi nhớ trước 2010, ở Trạm Tấu, bà con còn chưa biết trồng ngô. Chúng tôi đã phải huy động sinh viên trường nông nghiệp lên hướng dẫn bà con trồng ngô. Sau đó, một vụ, hai vụ thành công, bà con ở đó mới làm theo. Từ chuyện này cho thấy, nhiều nông dân cần có lực lượng mang tính chất dẫn dắt”, Bộ trưởng Đào Ngọc Dung  nói.
Ngoài ra, đổi mới trong công tác đào tạo nghề phải gắn với đổi mới chương trình, giáo trình, học liệu… Từ đó, để làm sao gắn đào tạo với cơ cấu lao động, sinh kế và việc làm tại chỗ cho người lao động, tăng thu nhập cho người dân.
Bộ trưởng Đào Ngọc Dung trả lời câu hỏi liên quan đến ngành Lao động-Thương binh và Xã hội tại hội nghị
Vấn đề tiếp theo, Bộ trưởng Đào Ngọc Dung nhấn mạnh là phải đổi mới cơ cấu nguồn lực đầu tư.
“Trong 3 Chương trình mục tiêu Quốc gia, chúng ta đã bố trí khá nhiều nguồn lực cho đào tạo nghề, nhưng qua kiểm tra, khi về địa phương, khoản này thường bị cắt xén bớt, chuyển sang nhiệm vụ khác. Thời gian tới, cần tăng cường kiểm tra, giám sát, phân bổ nguồn lực cho đào tạo nghề một cách chính xác, đầy đủ”, Bộ trưởng Đào Ngọc Dung nhấn mạnh.
Một vấn đề Bộ trưởng Đào Ngọc Dung nêu trong vấn đề đào tạo nghề, đó là phải phân vai, phân công rõ ràng cho từng Bộ, ngành. Theo đó, toàn bộ hoạt động đào tạo nghề ở lĩnh vực nông nghiệp là trách nhiệm của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn và UBND các tỉnh; đào tạo nghề phi nông nghiệp thuộc trách nhiệm của Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội.
“Chúng ta có 55 triệu lao động, trong đó 75% đã được đào tạo, nhưng chỉ có hơn 24% có chứng chỉ hành nghề, thuộc diện thấp trong khối ASEAN. Thủ tướng đã phê duyệt chương trình chiến lược trong đào tạo nghề. Do đó, thời gian tới chúng ta phải coi đây là một trong những khâu đột phá trong xây dựng cơ cấu nông thôn theo hướng văn minh, hiện đại”, Bộ trưởng nói thêm.
Trao đổi về vấn đề lao động di cư, tạo công ăn việc làm tại chỗ cho người lao động mà các đại biểu nêu ra tại hội nghị đối thoại, Bộ trưởng Đào Ngọc Dung cho biết, Thủ tướng đã ký Tuyên bố ASEAN (tại Philippines) về thế giới việc làm và quyền của lao động di cư.
Theo đó, di cư lao động là quyền của người lao động. Hiện nay, Việt Nam có khoảng 7 triệu lao động di cư. Di cư lao động là việc bình thường trong nền kinh tế thị trường. 
“Nhưng vừa qua, trong đại dịch Covid-19, vấn đề lao động di cư lại có yếu tố bất bình thường. Chính phủ, Đảng, Nhà nước đã có những cơ chế chính sách đặc biệt chưa có tiền lệ, dành 89.000 tỷ đồng hỗ trợ cho trên 55 triệu lượt người để phục hồi sản xuất….”, Bộ trưởng Đào Ngọc Dung nói. 
Từ đó, với vấn đề nông dân, nông nghiệp, nông thôn, Bộ trưởng cho rằng: “Xây dựng nông thôn mới phải đi liền với đô thị hóa, phát triển các vùng phụ trợ. Chúng ta có 2,7 triệu lao động khu vực dệt may, đều xuất phát từ nông thôn. Từ đó để thấy, phát triển các khu công nghiệp, khu đô thị phải có các công trình phục vụ công tác an sinh xã hội như nhà ở cho công nhân, trường học…”.